نام: شازده کوچولو
نویسنده: آنتوان دوسنت اگزوپری
برگردان: محمد قاضی، احمد شاملو
ناشر: انتشارات گالیمار
ناشر فارسی: ۱۳۶۴
تاریخ نشر: ۱۹۴۳
زبان: فرانسوی

«شازده کوچولو» اثر «آنتوان دو سنت اگزوپری» است که نخستین بار در سال ۱۹۴۳ در آلمان شرقی، منتشر شد.

این کتاب به بیش از ۲۵۰ زبان و گویش ترجمه شده و با فروش بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه، یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های تاریخ محسوب می‌شود. کتاب شازده کوچولو «خوانده شده‌ترین» و «ترجمه شده‌ترین» کتاب فرانسوی‌زبان جهان است و به عنوان بهترین کتاب قرن ۲۰ در فرانسه، انتخاب شده است. از این کتاب به‌طور متوسط سالانه ۱ میلیون نسخه در جهان به فروش می‌رسد. این کتاب در سال ۲۰۰۷ نیز به عنوان کتاب سال فرانسه برگزیده شد.

در این داستان «سنت اگزوپری» به شیوه‌ای سورئالیستی به بیان فلسفه خود از دوست داشتن و عشق و هستی می‌پردازد. وی طی این داستان، از دیدگاه یک کودک، که از سیاره‌یی به نام ب۶۱۲ آمده، پرسش‌گر سؤالات بسیاری از آدم‌ها و کارهای‌شان است.

خلاصه داستان

سال ۱۹۳۵، هواپیمای «سنت اگزوپری» که برای شکستن رکورد پرواز بین پاریس و سایگون، تلاش می‌کرد، در صحرای بزرگ آفریقا دچار نقص فنی شد و به ناچار در همان‌جا فرودآمد.

همین سانحه دست‌مایه الهام شازده کوچولو شد که در آن شخصیت قهرمان داستان، خلبانی بی‌نام، پس از فرود در بیابان با پسر کوچکی آشنا می‌شود. پسرک به خلبان می‌گوید که از اخترکی دوردست می‌آید و آن‌قدر آن‌جا زندگی کرده که، روزی تصمیم می‌گیرد برای اکتشاف اخترک‌های دیگر خانه را ترک کند. او هم‌چنین برای خلبان از گل سرخ محبوبش، می‌گوید که دل در گرو عشق او دارد، از دیگر اخترک‌ها تعریف می‌کند و از روباهی که او را این جا، روی زمین، ملاقات کرده است. خلبان و شازده، چاهی را می‌یابند که آن‌ها را از تشنگی نجات می‌دهد، اما در نهایت شازده کوچولو، خلبان را در جریان تصمیم خود قرار می‌دهد و می‌گوید تصمیم گرفته به اخترک خانه‌اش بازگردد.

ترجمه‌های فارسی

«شازده کوچولو» ترجمه‌های متعددی به زبان فارسی دارد. محمدجواد کمالی، درباره ترجمه‌های فارسی شازده کوچولو در کتاب «تاریخ ترجمه ادبی از فرانسه به فارسی» می‌نویسد: داستان زیبا و تفکربرانگیزی که از پرفروش‌ترین کتاب‌ها در سطح جهان و اثر برگزیده قرن بیستم در فرانسه است و پس از انجیل، بالاترین رکورد ترجمه به سایر زبان‌ها را داراست، در ایران بارها از فرانسه یا انگلیسی کم‌و‌بیش با همین عنوان به فارسی ترجمه یا بازنویسی شده و همواره در ردیف کتاب‌های پرخواننده قرار داشته‌است.

برای نمونه:

محمد قاضی (۱۳۳۳)، فریدون کار (۱۳۴۲)، احمد شاملو (مسافرکوچولو ۱۳۶۳ – از چاپ سوم به بعد تحت عنوان شازده‌کوچولو)، مصطفی ایلخانی‌زاده (۱۳۶۹)، محمدتقی بهرامی حران (۱۳۷۲)، اصغر رستگار (۱۳۷۹)، ابوالحسن نجفی (۱۳۷۹)، عباس پژمان (۱۳۸۶)، حمیدرضا بلوچ (۱۳۸۶)، مصطفی رحمان‌دوست (۱۳۸۷)، دل‌آرا قهرمان (۱۳۸۸)، ج. بهرامیان (۱۳۸۹)، محمد مجلسی (۱۳۹۰)، رضا طاهری (۱۳۹۳)، ایرج انور (۱۳۹۴)، سحر جعفری‌صرافی، الهام ذوالقدر (۱۳۹۵ – با تصاویری غیر از تصاویر کتاب اصلی)